Varlık Felsefesi
- Felsefe Kanalı
- 26 Nis 2022
- 2 dakikada okunur
Varlık var olan her şeydir. Düşünebildiğimiz her şey varlık kavramının içeriğini oluşturur.
Yaşadığımız dünya da pek çok varlıkla karşılaşırız. Bunlar duyularımızla algıladığımız somut nesnelerdir. Birde bunların dışında düşünce dünyamızın ürünü olan soyut varlıklar vardır.
Varlık türleri ikiye ayrılır: Reel Varlık ve İdeal Varlık
Reel Varlık: Gerçek varlıklardır. Duyusal olarak algıladığımız nesnelerdir. (Ağaç, masa, kitap vb.) Gerçek varlıkların varlığı bizim zihnimize bağlı değildir. Zamanda ve mekanda yer kaplarlar. Biz düşünmesek dahi varlığını sürdürürler.
İdeal Varlık: Yalnızca zihnimizde var olan, dış dünyada var olmayan soyut nesnelerdir. (Peri, Özgürlük, Sihir, Pegasus Kaf Dağı vb.) Bu tür varlıkların varlığı sadece zihnimize bağlıdır. Düşünmediğimiz zaman maddesel varlıklarından söz edemeyiz. Duyu organlarımızla somut olarak algılayamayız.
Varlığın felsefenin konusu olması işe şöyledir:
Varlık birçok bilimin konusudur. Fizik, kimya, biyoloji, psikoloji vb. birçok bilim varlık ile ilgilenmiştir. Fakat bu bilimler kendi konusuna girecek kadarı ile varlıkla ilgili araştırma yapmış ilişki kurmuştur. Biyoloji sadece canlı organizmanın yapısını araştırmış, psikoloji sadece bireylerin psikolojik süreçleriyle ilgilenmiştir. Genel olarak varlık üzerine bütüncül bir şekilde bakmamışlardır. Varlık felsefesi bu bakımdan bilimlerden ayrılır. Daha geniş, bütüncül bakış açısıyla varlığa yaklaşır. Varlığın kaynağını, özünü , evrenin amacını vb. soruları sorar ve buna yanıtlar geliştirir.
Varlık Var Mıdır?
Varlık felsefesinin temel problemlerinden ilki bu sorudur. Bu soruya verilen yanıtlar iki cevap altında sınıflanabilir. "Varlık Vardır" diyenler. Bu görüşe "Realizm" (Gerçekçilik) diyeceğiz. "Varlık Yoktur." diyenler. Bu görüşe ise "Nihilizm" (Hiççilik) denmektedir.
Varlık vardır diyenler öncelikle duyularımızla algılayarak bunu kanıtlayabileceğimizi söylerler. Bunun yanında aynı zamanla akılla da varlığın kanıtlanabileceğimizden bahsederler. Duyularımızla varlığı kanıtlamaya, mesela yağmura çıkıp ıslanmayı örnek verebiliriz. Eğer ıslanıyorsak ve bunu hissediyorsak demek ki yağmur vardır diyebiliriz.
Akılla kanıtlama ise örneğin; pi sayısı ya da 4 rakamı. Bu kavramlar zihnimizde vardır düşünsel olarak kanıtlanabilirler.
Varlık yoktur diyenler, Nihilizm çatısı altında toplanır. Bu düşünce varlığın olmadığını savunur.
Sofistlerden Gorgias “Hiçbir şey yoktur.” Diyerek varlığı reddeder. Ona göre "Hiçbir şey yoktur. Olsa da bilinemez. Bilsek bile aktarılamaz."
Lao Tse ise başka bir filozoftur. Varlığın özünü soyut bir cevhere bağlayarak açıklar. Evrenin özünün “Tao” olduğunu söyler. Tao tanımlanamayan sonsuz sınırsız nedensiz bir cevherdir. İzlenmesi gereken 'doğru yol'dur. Lao Tse tao dışındaki tüm varlıkları reddeder. Tek gerçek Tao'dur. Bu düşünceye Taoizm denmektedir.
Commentaires